Over Trump en begeleiders

Als ik Donald Trump op televisie zag vroeg ik me af of hij ooit weleens twijfelde.

Tot ik een krantenbericht las over zijn nachtelijke tweets waarin hij probeert zijn controversiële uitspraken over de voormalige Miss Universe Alicia Machado recht te zetten. Zou ook The Donald onzeker zijn?

Promovendi zijn het in elk geval wel. Vooral bijeenkomsten met begeleiders kunnen veel onzekerheid geven.

Waarom zijn die bijeenkomsten soms zo lastig?

Je begeleider weet in het begin meer over het onderwerp dan jijzelf. En hij heeft een bredere blik, dankzij zijn ervaring. Dat kan jou het gevoel geven dat je te weinig grip hebt op wat jullie bespreken. Als je eenmaal goed in je onderwerp zit veranderen die rollen vanzelf.

Bovendien kan het voelen alsof je examen doet. Je denkt dat je de goede antwoorden moet geven en dat je zinnige dingen moet zeggen. Als je dat niet doet dan denkt je begeleider vast en zeker dat je niet goed genoeg bent om te promoveren. Hoe we dat ook wel noemen? Onzekerheid. En bijna elke promovendus heeft er last van.

Wat kun je doen om het makkelijker te maken?

Maak een agenda, zodat je in de gaten kunt houden wat er aan de orde komt in het gesprek. Maak voor jezelf een lijstje met vragen waar je antwoord op wilt hebben

Je kunt een bijeenkomst ook opnemen, bijvoorbeeld met je iPhone. Dan kun je later nog eens terugluisteren wat er allemaal voorbij gekomen is.

Hoe bereid je je mentaal voor?

Misschien is de houding waarmee je naar het gesprek gaat nog wel het belangrijkst. Hoe zie je je begeleider? Is die je mentor, je leraar, je coach, je sparring partner of nog iets heel anders? Wat verwacht je van hem? En hebben jullie weleens over die verwachtingen gepraat?

Jouw houding lokt een reactie uit. Stel jij je op als een onzekere student? Dan is de kans groot dat je begeleider in een belerende docent verandert. Of zit je vol plannen en initiatieven, en kun je die goed onderbouwen? Dan begin je het gesprek op een heel ander niveau.

Wat als de bijeenkomsten toch niet productief zijn?

Vat de koe bij de hoorns, en ga met je begeleider praten over het proces. Bespreek hoe je het beste met elkaar kunt samenwerken en hoe je de bijeenkomsten zo goed mogelijk kunt laten verlopen. Je kunt het bijvoorbeeld hebben over de manier waarop je je stukken aanlevert en hoe lang van tevoren je dat doet. Je kunt bespreken hoe je feedback wilt krijgen. En weet je van elkaar hoe je wilt samenwerken? Spreek af hoe vaak je elkaar ziet, en hoe formeel of informeel de afspraken zijn. Mag je het hebben over hoe je je voelt, of staan er alleen maar inhoudelijke zaken op de agenda?

Dat lukt niet bij mijn begeleider. Ik voel me gewoon niet prettig in die gesprekken.

De verhouding zal ook niet zomaar van de ene op de andere dag veranderen. Wat enorm kan helpen is om eens met andere promovendi te praten: hoe pakken zij die gesprekken aan? Waar lopen ze tegenaan? Wat doen ze vooral wel, en wat doen ze vooral niet?

Hoe pakte Peter het aan?

Peter was bang voor zijn begeleider. Hij vond hem intimiderend. Hij probeerde daarom zo min mogelijk met hem af te spreken, en hij ging hem uit de weg als ze hem op de gang tegenkwam. Hij wilde dat wel veranderen, maar wist niet goed hoe. We bespraken een strategie voor een ‘koe-bij-de-horens-gesprek’: stel je voor dat hij een zwembroek aanheeft en een pot met bloemen op z’n hoofd.

De begeleider was blij dat Peter het onderwerp aankaartte. Hij vond zelf ook dat de bijeenkomsten productiever konden. Nu maken ze af en toe een wandeling tijdens de lunch.

Dus

Bijeenkomsten met je begeleider kunnen je onzeker maken. Neem daarom maatregelen: maak van tevoren een agenda, neem de bijeenkomst op, bereid je mentaal voor. Werken de maatregelen niet? Ga dan het gesprek aan met je begeleider.